ورزش چشم
از دهه 1920 میلادی تا کنون متخصصان متعددی در مورد مزایای ورزش چشم برای تقویت بینایی نظراتی ارائه دادهاند تا بدین واسطه فرد از عینک طبی یا لنز تماسی بینیاز شود.
با تمامی این ادعاها هنوز به صورت علمی تاثیر ورزش روی بینایی ثابت نشده است. اما انجام دادن آنها ضرری هم برای چشم ندارد و چه بسا بتواند اثرات مثبتی هم داشته باشد و فقط علمی ثابت نشده است.
در گذشته کیتهایی مخصوص ورزش چشم به فروش میرسید. اما به دلیل بی اثر بودن آنها، فروششان توسط دادگاه عالی آمریکا منع شد و شرکت فروشنده آن موسوم به «تکنولوژیهای تقویت بینایی» به پرداخت جریمه 200 هزار دلاری محکوم شد.
اما این ختم ماجرا نبود و روشهای ارائه شده در این کیتها به صورت اینترنتی و رایگان در اختیار مردم قرار گرفت تا با انجام این تمرینات چشمان خود را تقویت کنند. این تمرینات مدعی بودند برای کاهش مشکلات بینایی همچون نزدیکبینی، آستیگماتیسم و پیرچشمی کاملا اثر گذار هستند. که همان طور که در بالا گفتیم، هرگز صحت این ادعا ثابت نشد.
اما، فارغ از روشهای ارائه شده توسط شرکتهایی که به فکر منافع خود هستند، متخصصان چشم و بینایی و درمانگرهای بینایی، ورزشهایی را برای چشم ارائه میکنند تا به واسطه آنها بینایی فرد تقویت شود.
در زیر شماری از این تمرینات را برایتان توضیح دادهایم. برای آشنایی با آنها تا انتهای مطلب با لوناتو همراه باشید.
آیا ورزش چشم میتواند آناتومی چشم را تغییر دهد؟
برای درک بهتر اینکه آیا ورزش چشم عیوب انکساری را برطرف میکند یا خیر، در وهله اول باید در مورد آناتومی عمومی بدن بدانید. همچنین باید بدانید که چشم چگونه نور را منکسر (شکستن) میکند.
وجود هرگونه اشکالی در روند شکلگیری چشم میتواند به مشکلات فوکوس کردن همچون نزدیک بینی و آستیگماتیسم منجر شود. به طور مثال:
- وقتی کره چشم خیلی کوتاه است شما دور بین هستید و نمیتوانید روی سوژههای نزدیک فوکوس کنید. به این خاطر که اشعههای نور که وارد چشم میشوند در بیرون از شبکیه میتوانند به نقطه فوکوس برسند.
- وقتی چشمان شما نزدیک بین و کره چشم بلند باشد، تابشهای نوری باید به نقطهای بسیار دورتر بروند که توانایی آن را ندارند و در نتیجه در نقطهای نزدیکتر و کوتاهتر به نقطه فوکوس روی شبکیه چشم میرسند.
- هنگامی که آستیگماتیسم داشته باشید، اغلب قرنیه چشم شکلی ناموزون و غیرمعمول دارد. در برخی مواقع، آستیگماتیسم در نتیجه این پدید میآید که عدسی طبیعی چشم شکلی ناموزون دارد. این نامعمول بودن باعث میشود تا اشعههای نوری که وارد چشم میشوند به اطراف پراکنده شوند و در محلی دیگر نقطه کانونی تشکیل دهند. در نتیجه فرد سوژه را تار و نامفهوم ببیند.
- از دیگر مشکلات بینایی، پیرچسمی است. این مشکل زمانی پدیدار میشود که عدسی طبیعی چشم حالت کشسانی خود را از دست میدهد و نمیتواند به درستی حرکت کرده و در نتیجه توانایی فوکوس در فاصلههای چندگانه را از دست میدهد. این شرایط باعث میشود تا نزدیک بینی فرد بعد از 40 سالگی تار شود.
در ورزش چشم برای رفع خستگی شما باید چشم را به بالا و پایین، چپ و راست یا به صورت دورانی حرکت دهید.
شما همچنین با حرکات عقب و جلوی چشم، ماهیچهها را مجبور میکنید تا حرکات بهتری داشته باشند و در نتیجه میتوانند راحتتر در چند نقطه کانونی شوند.
قبل از ورزش دادن به چشم خود حتما این سوالات را از خود بپرسید
- آیا ورزش دادن به چشم میتواند شکل کره چشم شما را تغییر دهد و آن را بلندتر یا کوتاهتر کند؟
- آیا ورزش چشم شکلی طبیعی قرنیه چشم را تغییر میدهد و آیا میتواند زاویه اشعههای نوری که به چشم میرسند تا کانونی شوند را تغییر دهد؟ (این روشی است که با عمل لیزیک میتوان برای اصلاح مشکلات بینایی از آن بهره گرفت.)
- اگر آستیگماتیسم دارید، آیا ورزش ددن به چشم میتوانید شکل ناموزون سطح چشم شما را اصلاح و درست کند؟
- اگر به پیرچشمی مبتلا هستید، آیا ورزش چشم میتواند عدسی طبیعی چشم را به کشسانی مفید برای انجام حرکات لازم برای کانونی کردن برساند؟ آیا این ورزش سرعت پیر شدن چشم را کاهش میدهد؟
ورزش چشم میتواند از روند طبیعی پیر شدن چشم پیشگیری کند یا خیر؟
برای یافتن پاسخ سوالات بالا، در ادامه توضیحات متخصصان چشمپزشکی را برایتان نوشتهایم تا متوجه شویم که آیا بالاخره ورزش چشم میتواند از روند طبیعی پیر شدن چشم پیشگیری کند یا خیر؟ آیا در تغییر آناتومی چشم نقشی دارد یا نه؟
کارشناسان بر این باور هستند که شما میتوانید با تمرین دادن به چشمان خود تا اندازهای به بهتر دیدن خود کمک کنید. مثلا در روند ارتباط مغز و چشم برای دیدن سوژهها میتوانید تغییراتی ایجاد کنید و در نتیجه بینایی کمی تقویت شود.
کودکانی که دچار تنبلی چشم هستند با برخی از تمرینات ورزشی چشم میتوانند ارتباط چشمها با هم و یکسان سازی عملکرد آنها را بهبود ببخشند. به این ترتیب، دو بینی از بین رفته و احتمال اینکه بینایی خود را بهبود ببخشند زیاد خواهد بود.
مهمتر از همه اینها، دانستن این مساله اهمیت دارد که شکل چشم تعیین کنندهی مشکلات خاص بینایی در افراد است. بنابراین اگر چشمتان مشکل خاصی دارد (به لحاظ شکلی) این طور نیست که بتوانید با ورزش دادن، مشکلات را برطرف کرده و عینکتان را کنار بگذارید.
گروه دیگری از دانشمندان با آزمایشاتی که انجام دادهاند به این نتیجه رسیدهاند که ورزش دادن به چشم در از بین بردن مشکلاتی همچون پیرچشمی یا نزدیک بینی هیچ تاثیری ندارد.
«تمرین ترومبون» میتوان بینایی را تقویت کند؟
با هم این تفاسیر شاید برایتان جالب باشد با برخی از ورزشهای چشم که به بهبود بینایی کمک میکند آشنا شوید.
از جمله تمریناتی که ادعا میشود برای تقویت بینایی موثر هستند، میتوان به «تمرین ترومبون» اشاره کرد. به این صورت که یک وسیله را در دست بگیرید. دست خود را در مقابل چشمانتان دراز کنید تا دست کاملا صاف و کشیده شود. در این حالت، نفس بگیرد.
سپس دست را به عقب بیاورید تا چشم لبه نوک بینی بچسبد. سپس نفس خود را بیرون بدهید و دوباره جسم را از صورت خود دور کنید.
به ادعای مخترین تمرین ترومبون، این ورزش برای تقویت مکانیزم فوکوس کردن، تقویت ماهیچههای بیرونی چشم و همچنین تقویت جذب مواد مغذی به چشم مفید است.
یکی دیگر از تمریناتی که گفته میشود برای تقویت چشم موثر است، «تمرین طب سوزنی» است. به این صورت که شما باید روی نقاط خاصی در اطراف چشم خود فشار وارد بیاورید. این فشارها فقط چند ثانیه ادامه دارند و سپس باید آن را رها کنید. دوباره فشار دهید و رها کنید.
این حرکات را چندین بار تکرار کنید. این روند در واقع ماساژ ماهیچههای اطراف چشم است.
آیا ورزش دادن به چشم باعث تقویت بینایی میشود؟
پاسخ بسیاری از متخصصان منفی است. این در حالیست که برخی هم اعتقاد دارند ممکن است ورزش چشم در عملکرد مغز و چشم با هم تاثیراتی داشته باشد و بتواند به اندازه کمی بینایی فرد را بهبود ببخشد.
گفته میشود ورزش نمیتواند آناتومی چشم را تغییر دهد و قدرت رفع بیماریهای چشمی را ندارد. اما گروهی از محققان آمریکایی به سرپرستی دکتر دیوید دبلیو موریس، که See Clearly Method را عرضه کرده بودند، با انجام تحقیقات علمی ثابت کردند که روش آنها بیتاثیر هم نیست.
دکتر موریس، ۲۱ نفر در سنین ۱۴ تا ۸۰ ساله که به نزدیکبینی مبتلا بودند را به مدت ۶ هفته مورد آزمایش و بررسی قرار داد. ۹ نفر از ۲۱ نفر پس از انجام تمرینات ارائه شده در این کیت، بهبود چشمگیری را نشان دادند. در ۱۱ نفر هم تغییرات کمی در مشکل نزدیکبینی ایجاد شده بود.
۷ نفر از این افراد عینک و لنزهای تماسی خود را کنار گذاشتند و ۱۱ نفر هم نیاز کمتری به عینک داشتند.
خرید لنز طبی از فروشگاه آنلاین عینک و لنز لوناتو
البته برخی تمرینات و ماساژها هم وجو دارند که مورد تایید متخصصان قرار دارند. از جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- روش 20 در 20 در 20: برای این منظور باید هر 20 دقیقه بر روی یک شئ که دست کم 20 فوت (600 سانتی متر) فاصله دارد برای 20 ثانیه تمرکز کرد.
- استفاده از عینک آفتابی: از دیگر اقداماتی که برای تقویت بینایی میتوان انجام داد حفظ چشمان در برابر اشعه UV (فرابنفش) است. برای این منظور با استفاده از عینک آفتابی مناسب میتوان از چشمان در برابر اشعه UV حفاظت و در نتیجه بینایی را تقویت کرد.
- ماساژ پلک چشم: چشم های خود را ببندید و مدت 1 تا 2 دقیقه با انگشتان دست به صورت دورانی چشمهای خود را ماساژ دهید.
سوالات رایج در مورد ورزش چشم
ورزش دادن به چشم در از بین بردن مشکلاتی همچون پیرچشمی یا نزدیک بینی هیچ تاثیری ندارد. البته باید بدانید که برخی از ورزشهای چشم که به بهبود بینایی کمک میکنند اما عیوب انکساری را از بین نمیبرند.
کودکانی که دچار تنبلی چشم هستند با برخی از تمرینات ورزشی چشم میتوانند ارتباط چشمها با هم و یکسان سازی عملکرد آنها را بهبود ببخشند. به این ترتیب، دو بینی از بین میرود و احتمال اینکه بینایی خود را بهبود ببخشند زیاد خواهد بود.
ویژن تراپی یا بیناییدرمانی شامل ورزشهایی برای بهبود مهارتهای حرکتی چشم و کنترل و هماهنگی دوچشمی است. ویژنتراپی در مراحل مختلف و تحت نظر اپتومتریست یا اورتوپتیست انجام میشود.
اورتوپتیک یک روش درمان با هدف درمان دید دو چشمی و اختلالاتی مانند استرابیسم و دوبینی است. تمرینات اورتوپتیک شامل: کنترل حرکات چشم،کنترل همزمان فوکوس در دور، کنترل همزمان فوکوس در نزدیکی، حفظ تمرکز در دور و همزمان حفظ تمرکز در نزدیکی و تقویت دید مرکزی (Visual Acuity) است.
اگر بنا به هر دلیلی چشمهای شما ضعیف شده است و قصد خرید عینک طبی دارید، خوب است قبل از خرید عینک را روی صورت خود امتحان کنید. برای این منظور میتوانید از سرویس تست رایگان لوناتو استفاده کنید. برای آشنایی با این سرویس دکمه زیر را فشار دهید: