لنز سیلیکون هایدروژل (silicone hydrogel) چیست؟

733

لنز سیلیکون هایدروژل

لنز سیلیکون هایدروژل ، نوعی لنز نرم پیشرفته است که نسبت به لنزهای هیدروژلی معمولی، اکسیژن بیشتری از آن عبور کرده و به قرنیه چشم می‎رسد. در اصل باید بدانید که لنزهای سیلیکونی تا 5 برابر بیشتر از لنزهای هیدروژل معمولی اکسیژن را از خود عبور داده و به قرنیه می‌رسانند.

لنزهای سیلیکون هایدروژل و هایدروژل معمولی هر دو از پلاستیک‌هایی ساخته می‌شوند که وقتی خشک هستند سفت می‌شوند اما به محض جذب آب، نرم شده و حالت ژله‌ای به‌خود می‌گیرند.

لازم است بدانید که اگر لنز هایدروژل خشک شود، فرم خود را از دست داده، شکننده و سخت می‌شود. اما خوشبختانه می‌توانید این لنز را چند دقیقه در محلول مخصوص لنز خیس کنید تا دوباره نرم و قابل استفاده شود.

جالب است بدانید بر اساس یک آمار نسبتا قدیمی در سال 2014 میلادی، حدود 68 درصد از لنزهای طبی کشور آمریکا، به لنزهای سیلیکون هایدروژل اختصاص داشت. این در حالی بود که لنزهای معمولی 24 درصد، لنزهای نفوذپدیر به گاز 6 درصد و لنزهای تماسی هیبریدی 1 درصد فروش این کشور پهناور را به خود اختصاص داده بودند.

از مشهورترین برندهای تولیدکننده لنز سیلیکون هایدروژل می‌توان به Acuvue Oasys وستاکُن، Air Optix Aqua آلکان، بیوفینیتیِ کوپر ویژن و PureVision2 بوش + لومب اشاره کرد.

لنز طبی بایوفینیتی، لنز طبی روزانه اکیو وی Moist و لنز طبی ایراپتیکس سه جفت را می‌توانید از لوناتو خریداری کنید.

لنز سیلیکون هایدروژل

سیلیکون نام گروهی از مواد پلاستیک‌مانند و قابل انعطاف است که حاوی سیلیکا، کربن، اکسیژن و دیگر مواد شیمیایی است.

به‌دلیل نفوذپذیری بالای سیلیکون به اکسیژن، این ماده علاوه بر لنزهای چشمی در دیگر ابزار و تجهیزات پزشکی نیز کاربرد دارد.

مزایای لنز سیلیکون هایدروژلی

همه لنزهای تماسی میزان اکسیژنی که به سطح چشم می‎رسد را تا حدی کاهش می‌دهند. هنگامی که مقدار اکسیژنی که به قرنیه می‌رسد کاهش می‌یابد (هایپوکسیا)، تعدادی از مشکلات چشمی همچون قرمزی چشم‌ها، آماس قرنیه، تاری دید و آزردگی چشم‌ها پدیدار می‌شود. کمبود اکسیژن (هایپوکسیا) همچنین احتمال خطر عفونت‌های چشمی را در افرادی که از لنز استفاده می‌کنند، افزایش می‌دهد.

مشکلات ناشی از هایپوکسیا در دهه 1990 میلادی، وقتی برای نخستین بار استفاده از لنزهای تماسی در بین مردم عمومیت یافته بود، پدیدار شد. اغلب افرادی که شب‌ها لنزهای خود را در نمی‌آوردند و به‌طور مداوم از آن استفاده می‌کردند، به عفونت چشم مبتلا می‌شدند.

لنز تماسی هیدروژل سیلیکونی به امید کاهش مشکلات ناشی از کمبود اکسیژن طراحی و عرضه شدند. نفوذپذیری بیشتر به اکسیژن برای تمامی مدل‌های لنز یعنی روزانه، هفتگی یا فصلی بسیار مفید بود. به گفته کمپانی آلکان، تقریبا از هر 5 فردی که لنز استفاده می‌کند، یک نفرشان شب‌ها با لنز می‌خوابد. این در حایست که از هر سه نفر این افراد، دو نفرشان با لنزهایی می‌خوابند که برای استفاده در شب طراحی نشده‌اند.

ویژگی‌های برتر لنز تماسی سیلیکون هایدروژل

نفوذپذیری بالای لنزهای تماسی سیلیکون هایدروژل باعث شده تا برای طراحی‌های گوناگون لنز مناسب و قابل استفاده باشد. طراحی‌های این نوع لنز شامل توریک برای آستیگماتیسم، لنز دو کانونی، لنز مخصوص برای چشم‌های بد سایز و لنزهای شخصی‌سازی شده است.

خطر آماس قرنیه با لنز تماسی سیلیکون هایدروژل

آیا این لنزها قادرند خطر التهاب قرنیه را برای پوشنده لنز کاهش دهند؟ در پاسخ باید بگوییم، بله و خیر.

در نتیجه تحقیقات منتشر شده در نشریه چشم‌پزشکی بریتانیا، مشخص شد که خطر ابتلا به آماس قرنیه شدید در افرادی که از لنزهای سیلیکون هایدروژلی استفاده می‌کنند بسیار کم است. این در حالی‌است که التهاب قرنیه سطحی در این افراد بیشتر مشاهده می‌شود.

بر اساس یک تحقق 12 ماهه در بیمارستان‌های انگلستان، مشخص شد که احتمال ابتلا به التهاب قرنیه سطحی در هر دو گروه از افرادی که از لنزهای تماسی هیدروژلی و لنز هیدروژل سیلیکونی استفاده می‌کردند، اندک بوده است. حدود 0.14 از افرادی که هیدروژل سیلیکونی داشتند و حدود 0.56 درصد از کسانی که از لنز هیدروژل معمولی استفاده می‌کردند، به التهاب قرنیه مبتلا بودند.

این در حالیست که هیچ‌کدام از مصرف‌کننده‌های لنز هیدروژل سیلیکونی به التهاب عمیق قرنیه مبتلا نشده بودند. اما 6.4 مورد از 10 هزار نفری که از لنز هیدروژل روزانه استفاده می‌کردند، این بیماری را داشتند.

بد نیست اشاره کنیم که خطر التهاب قرنیه برای کسانی که شب‌ها لنز را از چشم خود خارج نمی‌کنند، بسیار بیشتر است. توصیه محققان به این افراد این است که دست‌کم از لنزهای هیدروژل سیلیکونی استفاده کنند تا مشکلات کمتری را متوجه چشم‌های خود بکنند.

واکنش‌ حساسیتی به لنزهای سیلیکون هایدروژلی

برخی از مصرف‌کننده‌های لنزهای سیلیکون هایدروژلی از حساسیت‌ به این لنز تماسی شکایت دارند. بیشترین شکایت‌ها نیز از قرمزی، آزردگی، خارش و خشکی چشم‌ها بوده است.

البته گفتنی است که تمامی این نشانه‌ها می‌تواند در نتیجه حساسیت به محلول‌های نگهداری یا شست‌وشوی لنز نیز ظاهر شود. یعنی ممکن است فرد محلول مصرفی خود را عوض کرده باشد و نمونه جدید با چشم‌هایش سازگاری نداشته باشد.

اما با این که لنز تماسی هیدروژل سیلیکونی امکان نفوذ اکسیژن بیشتری را به چشم مهیا می‌کند، اما سیلیکون موجود در آن می‌تواند رطوبت و خیسی سطح لنز را کاهش دهد. در نتیجه این لنزها در چشم چندان مرطوب باقی نخواهند ماند.

بهترین راه مقابله با این مشکل، استفاده از محلول‌هایی است که عوامل‌مرطوب‌کننده مخصوصی در خود دارند تا لنزهای تماسی سیلیکونی در تمام طول روز رطوبت خود را حفظ کنند.

البته، کسانی که خشکی چشم خفیف دارند، پس از گذاشتن لنز سیلیکون هایدروژلی احساس ناراحتی خواهند داشت. این در حالی است که این مشکل را با لنز هیدروژل معمولی تجربه نخواهند کرد. در نتیجه این امر، این آزردگی به اشتباه به عنوان حساسیت به لنز هیدروژل سیلیکونی تشخیص داده می‌شود.

نکته قابل توجه دیگری که باید در این رابطه ذکر کنیم این است، افرادی که لنز تماسی نرم در چشم می‌گذراند، به خاطر اینکه اکسیژن کمی به قرنیه چشمشان می‌رسد، حساسیت‌های کمتری را هم حس خواهند کرد. اما اشخاصی که از لنز تماسی لنز سیلیکون هایدروژلی ستفاده می‌کنند، چون ورودی اکسیژن زیادی به چشم را تجربه می‌کنند، بنابراین، قرنیه نیز حالتی مشابه وضعیت نرمال خود را دارد. در نتیجه، فرد متوجه وجود لنز روی چشم‌هایش می‌شود و احساس ناراحتی خواهد داشت.

با همه این تفاسیر باید بدانید که میزان حساسیت چشم به لنز سیلیکون هایدروژل بسیار کم و پایین است و تاکنون موارد بسیار اندکی از آلرژی به این نوع لنز در جهان گزارش شده است.

سوالات رایج در مورد لنز سیلیکون هایدروژل