بیماری قوز قرنیه چیست؟

675 احتمالا بارها عبارت قوز قرنیه را شنیده‌اید و شاید این سوال برایتان پیش آمده باشد که قوز قرنیه چیست؟ خب پیش از توضیح دادن این بیماری لازم است بدانید که در سال‌های اخیر شایع‌ترین علت پیوند قرنیه در دنیا شیوع بیماری قوز قرنیه بوده است. همچنین یکی از این بیماری‌ها در حوزه چشم است که در خاورمیانه و بویژه ایران- با شیوع یک در هزار نفر - شیوع گسترده‌ای دارد. از این رو آشنایی با نشانه‌ها، عوارض و درمان این بیماری خاموش بسیار اهمیت دارد زیرا بی‌توجهی به درمان آن منجر به افت شدید بینایی خواهد شد‌. به گفته متخصصان پیوند قرنیه، تشخیص زودهنگام این بیماری در جلوگیری از پیشرفت آن بسیار موثر است.

بیماری قوز قرنیه چیست؟

قوز قرنیه نوعی بیماری چشمی است که معمولا زمینه مادرزادی دارد و بیشتر در نوجوانی و جوانی بروز می‌کند. با توجه به اینکه استحکام قرنیه کم و بافت آن از لحاظ ساختار کلاژنی ضعیف است، بر اثر برخی عوامل، فشار بر سطح چشم افزایش می‌یابد و انحنای طبیعی بافت قرنیه تغییر می‌کند. این باعث بیشتر شدن میزان انحنای قرنیه به سمت بیرون خواهد شد که در اصطلاح به آن بیماری قوز قرنیه گفته می‌شود. در بیماری قوز قرنیه انحنای قرنیه به سمت بیرون زیاد می‌شود. در برخی افراد تغییر شکل قرنیه خود را به شکل آستیگماتیسم نامنظم نشان می‌دهد. باید بدانید به طور کلی آستیگماتیسم به دو شکل منظم که معمولا با عینک و لنز برطرف می‌شود و نامظنم که بیشتر زمینه پیدایش قوز قزنیه است پدیدار می‌شود. بیماری قوز قرنیه از سنین 10 سال به بعد ظاهر می‌شود. نشانه‌های آن به صورت اختلال دید است که با عینک اصلاح نمی‌شود؛ زیرا همان‌طور که گفتیم آستیگماتیک نامنظم در چشم ایجاد می کند.

نشانه‌های بیماری قوز قرنیه

بارزترین نشانه قوز قرنیه نقصان دید در افراد است و عمده شکایت این افراد نیز به دلیل کاهش دید است که با عینک برطرف نمی‌شود. این بیماری علائمی چون درد، قرمزی و التهاب ندارد. اما اگر بیماری بسیار پیش‌رونده باشد ممکن است با کدورت در قرنیه یا پاره شدن لایه های عقبی قرنیه همراه باشد. در غیر این صورت علائم آشکار دیگری در این بیماری وجود ندارد که شخص بتواند به راحتی آن را تشخیص دهد. قوز قرنیه تقریبا همیشه دو طرفه است. اما گاهی ممکن است به صورت غیر قرینه بروز کند؛ یعنی اول یک چشم درگیر شود و سپس چشم دوم را گرفتار کند.

نحوه تشخیص بیماری قوز قرنیه 

هنوز علت ایجاد قوز قرنیه هنوز کاملا مشخص نشده اما معمولا در بیماران دارای حساسیت‌های چشمی، سندروم داون و مبتلایان به دیگر اختلالات چشمی شایع‌تر است و به ایجاد ضعیفی چشم و تار شدن دید فرد مبتلا منجر می‌شود. اگر بیماری در مراحل شدید باشد، با معاینه معمولی قابل تشخیص است. اما وقتی بیماری خفیف است، باید با تصویربرداری‌های خاص قرنیه و تکنیک‌های تصویربرداری متعدد بیماری را در مراحل اولیه کشف کرد. تشخیص این بیماری در مراحل اولیه از این نظر اهمیت دارد که امکان پیشگیری از پیشرفت بیماری بسیار بالا خواهد بود. بیماری که به قوز قرنیه دچار است نمی‌تواند چشم خود را عمل جراحی لیزر یا جراحی همراه با برش کند. به این خاطر که  قرنیه او به دلیل بیماری ضعیف است و امکان تضعیف بیشتر بافت قرنیه در این عمل های جراحی بالاست. قوز قرنیه در مقایسه با قرنیه طبیعی

روش‌های درمان قوز قرنیه

اگر بیماری قوز قرنیه در مراحل خفیف تشخیص داده شود، با روش‌های اصلاحی ساده و استفاده از عینک، کاهش دید در این افراد قابل اصلاح است. اگر بیماران به هر دلیلی با عینک به دید مطلوب خود نرسند، می‌توان با استفاده از کارگذاری حلقه یا لنزهای خاص در بافت قرنیه، دید طبیعی را به این افراد بازگرداند. به این روش درمانی کراسلینک می‌گویند. به این صورت که در اتاق جراحی قطره‌های مخصوصی به داخل چشم بیمار ریخته می‌شود. این قطره باعث تقویت رشته‌های کلاژن می‌شود و در نتیجه بیماری را متوقف می‌کند. البته پس از تزریق قطره و توقف بیماری بر حسب شدت و پیشرفت بیماری برای بیمار عینک و لنز سخت تجویز می‌شود. اگر بیماری چنان پیشرفت کرده که جراحی‌های ساده‌ای چون حلقه یا لنزگذاری در بافت قرنیه جوابگوی درمان نیست، نیاز به پیوند قرنیه وجود دارد. البته پیوند قرنیه هم معضلاتی را به دنبال دارد که باعث می شود فرد پس از مدت‌ها دوباره به کاهش دید و عوارضی چون باقی ماندن رد پیوند دچار شود. بنابراین بهترین راه، پیشگیری از پیشرفت بیماری با تشخیص زودهنگام آن است. نمونه قوز قرنیه

روش‌های پیشگیری از بروز بیماری قوز قرنیه

آگاهی بخشی به خانواده‌ها در این زمینه بسیار حائز اهمیت است. توصیه می‌شود والدینی که فرزند نوجوان دارند و او از ضعف بینایی به خصوص به شکل آستیگماتیسم شکایت دارد، برای تشخیص نوع ضعف بینایی و علت آن به متخصص چشم مراجعه کنند. گفته می‌شود ژنتیک در بروز این بیماری بسیار نقش دارد. همچنین کودکان سندرم داون و افراد آتوپی بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند. همچنین در افرادی که حساسیت های شدید فصلی مانند حساسیت های بهاره دارند، بروز این بیماری بسیار دیده شده است. به طور کلی هر عاملی که باعث شود فرد در بلندمدت مالش مداوم سطح چشم داشته باشد، در ایجاد قوز قرنیه تاثیر دارد. در مجموع می‌توان تاکید کرد که مالش و سایش سطح قرنیه بیشتر از سایر عوامل، بروز این بیماری را به دنبال دارد.

آیا پس از عمل پیوند، دید کامل حاصل می‌شود؟

بلافاصله پس از پیوند دید کامل حاصل نمی‌شود، بلکه بیمار باید بداند که حصول دید کامل بستگی به پیگیری‌های پس از عمل و مراجعات مکرر و حتی مداخلات دیگر جراحی پس از عمل دارد. به طور کلی، دید خوب پس از پیوند دست‌کم به 4 تا 8 ماه وقت نیاز دارد و حتی ممکن است پس از عمل در ابتدا دید بدتر از قبل از عمل شود. همچنین گفتنی است پس از عمل جراحی پیوند اکثر افراد برای اصلاح عیب انکساری خود به عینک نیاز خواهند داشت. البته پس از عمل پیوند قرنیه می‌توان از لنز تماسی هم استفاده کرد.