داستان عجیب نابینایی که می‌توانست تصاویر رنگی ببیند!

944

سندرم چارلز بونت (Charles Bonnet) چیست؟

تاکنون در مورد سندرم چارلز بونت چیزی به گوشتان خورده؟ نام این اختلال کمی عجیب به نظر می‌رسد اما داستان جالبی دارد که در ادامه به طور کامل برایتان توضیح خواهیم داد.

برای درک بهتر سندرم چارلز بونت، ماجرای فردی به نام «دیوید استیورات» را برایتان تعریف می‌کنیم که روند کور شدن او 50 سال به طول انجامید. او یکی از مدیران رادیو ملی در واشنگتن‌دی‌سی بود و از دوران جوانی از بیماری وراثتی «ورم رنگیزه‌ای شبکیه» (رتینیت پیگمنتوزا) رنج می‌برد.

رتینیت پیگمنتوزا یک بیماری ارثی است، که باعث اختلال شدید بینایی می‌شود. با از میان رفتن تدریجی پاسخ شبکیه، کاهیدگی شبکیه، نازک شدن رگ‌های آن، تجمع رنگیزه‏‌ها و محدود شدن میدان بینایی همراه است.

در مراحل اولیه فرد در شب دچار مشکل می‌شود و با پیشرفت بیماری دید فرد در روز هم کاهش پیدا می‌کند. علت کاهش دید، زوال تدریجی گیرنده‌های نوری شبکیه است.

بدنبال این بیماری، بینایی استیورات از 20 سالگی کم و محدود شد و وقتی پا به 80 سالگی گذاشت، به طور کامل نابینا شد.

خرید عینک طبی از فروشگاه اینترنتی لوناتو

در این زمان، وقتی مشغول گوش کردن به یک کتاب صوتی با عنوان ۱۷۷۶، نوشته «دیوید مک‌کولو» بود، می‌شنید که چگونه ملوانان آمریکایی به جورج واشنگتن کمک کردند که توپ‌ها و اسب‌ها را به صورت پنهانی از عرض رودخانه هودسون عبور دهند و از دست انگلیسی‌ها بگریزند.

اما در حالی که استیورات مشغول فکر کردن به ملوانان بود، ناگهان اتقاق عجیبی رخ داد، او یک ملوان را با همه جزئیات، به صورت زنده و واضح دید. تصویر ملوان خیالی و نامفهوم نبود، بلکه کاملا واقعی به نظر می‌رسید: او یک کلاه آبی و پیپی به دهان داشت.

ملوان مستقیما به استیوارت خیره شده بود، ‌او سپس به استیوارت چشمک زد. استیوارت از دیدن این صحنه متحیر شد.

استیوارت در آن زمان کاملا نابینا بود و حافظه‌اش را در مورد رنگ‌ها از دست داده بود و در یک دنیای سیاه و سفید به سر می‌برد. بعد از ۳۰ دقیقه تصویر ملوان محو شد، اما او همچنان چیزهای دیگری می‌دید و نقاشی‌ها و کاغذدیواری‌ها و پرده‌های عجیبی جلوی چشمانش رژه می‌رفتند.

استیوارت هرگز از دیدن این صحنه نترسید، ولی متحیر بود که چه چیزی باعث این تجربه عجیب شده است.

پس از آزمایشات پزشکی مشخص شد که استیوارت، دچار سندرم چالز بونت Charles Bonnet شده است.

خرید عینک آفتابی از فروشگاه آنلاین لوناتو

سندرم چالز بونت چیست؟

سندرم چارلز بونت که با عنوان توهم انتشار بینایی هم نامیده می‌شود، نوعی اختلال بینایی روانشناختی است و عموما افراد نابینا یا کسانی که دچار ضعف بینایی هستند آن را به صورت توهمات بصری پیچیده تجربه می‌کنند.

این اختلال نخستین بار توسط چارلز بونت در سال 1760 میلادی مطرح شد.

افراد مبتلا به سندرم چارلز بونت اغلب توهمات بینایی بازگشتی و متناوب دارند. یکی از ویژگی‌های این توهمات این است که در بیشتر موارد «لی‌لی‌پوتی» هستند، یعنی کوچک‌تر از اندازه واقعی به نظر می‌‎رسند.

بارزترین و رایج‌ترین توهم بینایی مبتلایان این اختلال، صورت‌ها و تصاویر کارتونی هستند. بیماران به خوبی می‌دانند که این توهمات بصری واقعی نیستند.

باید بدانید که توهم فقط در بینایی این افراد صورت می‌گیرد و شامل صدا، بو یا مزه نمی‌شوند.

شیوع سندرم چارلز بونت در افراد بالای 65 سال که بینایی خود را به طور کامل از دست داده‌اند، 10 تا 40 درصد گزارش شده است. مثلا در سال 2008 در استرالیا 17.5 درصد از افراد مسن به این اختلال مبتلا شده بودند.

البته در آسیا خطر ابتلا به این سندرم بسیار کمتر از دیگر نقاط جهان است.

بیماران مبتلا به این اختلال ممکن است هر نوع توهم بینایی‌ای داشته باشند. از ترکیب انواع خطوط و اشکال گرفته تا تصویر انسان‌ها، حیوانات، گیاهات و حتی شخصیت‌های کارتونی.

توهمات بینایی نابینایان دچار سندرم چارلز بونت، از چند دقیقه تا چند ساعت طول می‌کشد.

خرید لنز طبی رنگی از فروشگاه آنلاین لوناتو

دلیل بوجود آمدن سندرم چارلز بونت چیست؟

این سندرم که به اختصار CBS  هم نامیده می‌شود، کسانی را هدف قرار می‌دهد که به دلیل کهولت سن، دیابت یا آسیب دیدن چشم‌ها یا عصب بینایی بخشی یا تمام بینایی خود را از دست داده‌اند.

به طور ویژه، وقتی فرد دید مرکزی خود را به واسطه دژنراسیون ماکولا از دست می‌دهدیا در نتیجه آب سیاه، دید لبه‌ای او دچار اختلال می‌شود، احتمال ابتلا به سندرم چارلز بونت در او افزایش می‌یابد.

به زبان ساده‌تر باید بگوییم، بعد از آسیب سلول‌های حسی شبکیه، دیگر پیام عصبی به سلول‌های بینایی مغز فرستاده نمی‌شود، این جاست که این سلول‌ها شروع به تصویرسازی از اطلاعات بینایی ذخیره شده در مغز می‌کنند و توهمات بینایی ایجاد می‌شود.

یعنی در واقع مغز از خاطرات بینایی ذخیره شده در خود برای فرد تصویرسازی کرده و به نوعی او را فریب می‌دهد.

آیا سندرم چارلز بونت درمان هم دارد؟

تاکنون هیچ روش درمانی موثری برای CBS کشف نشده است. افراد مبتلا به این اختلال از چند روز تا چند سال ممکن است توهم بصری داشته باشند.

این توهمات ممکن است فقط چند ثانیه باشند یا تا چندین روز پیاپی ادامه پیدا کنند.

برای درمان بیماران، تنها نکته حائز اهمیت این است که به آنها اطمینان داده شود این توهم‌های بینایی در نتیجه یک بیماری روانی نیستند و فقط و فقط به بخش بینایی مغز مربوط می‌شود. در این حالت افراد راحت‌تر با این توهم‌ها کنار می‌آیند.

دیدن این توهمات در زندگی عادی این افراد مشکلاتی را ایجاد می‌کند. به همین خاطر توصیه می‌شود هر وقت فرد دچار این توهم ها شد، چشم‌های خود را باز و بسته کند یا پشت سر هم پلک بزند تا توهم از بین برود.

خرید لنز چشم از فروشگاه آنلاین عینک و لنز لوناتو

تاریخچه کشف سندرم چارلز بونت

این بیماری از یک دانشمند در زمینه تاریخ طبیعی اهل سوئیس  با همین نام گرفته شده. (تلفظ صحیح چارلز بونت، «شارل بونه» است.)

در سال 1760 پدربزرگ ۸۹ ساله شارل بونه در هر دو چشم خود آب مروارید داشت و به همین خاطر تقریبا نابینا شده بود. اما او ادعا می‌کرد که چهره مردان و زنانی را می‌بیند و تصاویر پرنده‌ها و ساختمان‌هایی مقابل چشمانش در حال رژه رفتن هستند.

اوایل تصور می‌شد که اختلال چارلز بونت، سندرم نادری است. تا اینکه در سال ۱۹۸۰ پژوهشی در این مورد انجام شد که نشان داد که این سندرم شیوع گسترده‌ای در افراد نابینا دارد. تقریبا ۱۰ تا 40 درصد کسانی که دید چشمانشان را از دست می‌دهند، چنین سندرمی را تجربه می‌کنند.

در سال ۲۰۰۴ میلادی نیز محققان دانشگاه هاروارد، ‌در آزمایشی، چشمان افراد بدون مشکل بینایی را بستند، بعد از چند ساعت بسیاری از آنها شروع به دیدن طرح‌ها و منظره‌های خیالی و حتی چهره انسان‌ها کردند.

سندرم چارلز بونت یک بیماری روانی نیست

افراد نابینای مسن، اغلب از بیان کردن توهمات بینایی‌شان واهمه دارند چرا که فکر می‌کنند خانواده و پزشکشان، برچسب داشتن بیماری روانی یه آنها می‌زنند.

در نظر داشتن سندرم چارلز بونت در افرادی نابینایی که با شکایت توهمات بینایی به پزشک مراجعه می‌کنند، اهمیت زیادی دارد. پزشکان غالبا در وهله اول تشخیص‌هایی مانند دلیریوم، دمانس، ‌سایکوز یا عوارض جانبی داروها را به عنوان تشخیص توهم‌های بینایی اعلام می‌کنند. اما شاید در نتیجه اختلال شارل بونه باشد.

سوالات رایج در مورد سندرم چارلز بونت