با توجه به افزایش روزافزون استفاده از لوازم الکترونیکی، آسیبهای بیشتری به بینایی افراد وارد میشود. یکی از این آسیبها به علت حساسیت چشم کودکان به نور آبی است. در این میان، بچهها بیشتر از گروههای دیگر در معرض آسیب هستند. مراقبت از بینایی کودک یکی از عوامل مهم در سلامت کودک است. اغلب کودکان تمایل زیادی به بازی با رایانه، موبایل و تبلت از خود نشان میدهند. به همین دلیل، باید مراقب مدت زمان استفاده از این وسایل باشیم. در این مقاله میخواهیم در رابطه با حساسیت چشم کودکان به نور آبی بپردازیم.
کودکان و نوجوانان نسبت به سایر گروههای سنی در برابر تاثیرات نور آبی، آسیبپذیرتر هستند. این موضوع دو دلیل دارد. بینایی آنها در حال رشد است و نسبت به بزرگسالان به خواب بیشتری نیاز دارند. در مقاله دیگری از وبلاگ لوناتو میتوانید با مراحل رشد بینایی کودک آشنا شوید.
تاثیر نور آبی بر چشمهای کودکان چیست؟
با افزایش سن، لنزهای چشم ما به تدریج شروع به زرد شدن میکنند. این لنز کریستالی از شبکیه چشم محافظت میکنند. این موضوع، اگرچه ممکن است خوب به نظر نرسد، اما در واقع، به عنوان دفاعی طبیعی در برابر آسیب اشعه ماوراء بنفش ناشی از پرتوهای خورشید و عوامل دیگر عمل میکند.
تا سن ۲۰ سالگی، چشمان ما به دلیل نور آبی و جهت جلوگیری از آسیب به اندازه زیادی رنگدانه زرد ایجاد کردهاند. در مقابل، شبکیه چشمهای کودکان به دلیل روشن بودن لنز کریستالی، نور آبی زیادی را به خود جذب میکند. مطالعات نشان داده است که قرار گرفتن شبکیه در معرض نور آبی، سرعت RPE (لایه سلول رنگی که سلولهایی بصری شبکیه را افزایش میدهد و مرگ فوتورسپتور را تسریع میکند.
تاثیر نور آبی در بی خوابی کودکان
نور آبی به صورت تابش نور خورشید و یا نور صفحات نمایش لوازم الکترونیکی، به شدت بر ریتم و چرخه خواب کودکان تاثیر میگذارد. هنگامی که نور آبی توسط چشمان کودک جذب میشود، سیگنالی جهت سرکوب ملاتونین، هورمون خواب، به مغز ما فرستاده میشود. به همین دلیل ممکن است خواب کودک دچار مشکل شود. اگر کودک قبل از خواب به تماشای تلویزیون یا بازی با رایانه بپردازد، مقادیر کم ملاتونین موجب کمخوابی او میشود.
نور آبی چگونه بر هورمون خواب تاثیر میگذارد؟
مطالعات متعددی در مورد حساسیت چشم کودکان انجامشده است که قرار گرفتن در معرض این نور حتی در زمان عصر، سنتز ملاتونین را مهار میکند و بر ساعت خواب آنها تاثیر مستقیم میگذارد. اگرچه بزرگسالان و بچهها به طور یکسان به نور آبی پاسخ میدهند، اما بچهها بیشتر تحت تاثیر پیامدهای منفی آن قرار میگیرند و مراقبت از بینایی کودکان مهمتر است.
بچهها نسبت به بزرگسالان به خواب بیشتری نیاز دارند. طبق گفته بنیاد خواب، نیاز خواب کودکان با افزایش سن تغییر میکند. در حالت ایده آل، پیش دبستانیها روزانه ۱۰ تا ۱۳ ساعت، کودکان مدرسهای ۹ تا ۱۱ ساعت و نوجوانان ۸ تا ۱۰ ساعت است. در بزرگسالی، نیاز خواب به ۹- ۷ ساعت کاهش مییابد. بنابراین، مقادیر بیش از حد نور آبی در زمان خواب موجب کاهش مدت زمان خواب کودکان میشود.
کمبود خواب باعث عدم توجه به درس، نمرات پایینتر، تعاملات اجتماعی ضعیف، تحریک پذیری بیشتر، افسردگی و افزایش رفتارهای نامناسب میشود. بررسیهای دیگر حاکی از آن است که کمبود خواب با بی توجهی، تصمیم گیری ضعیف و ضعف حافظه همراه است. تمام این موارد بر پیشرفت تحصیلی کودکان تاثیر میگذارد.
مراقبت از چشم کودک موجب پیشگیری از انجام رفتارهای عصبی و کاهش حساسیت چشم کودکان به نور آبی در اواسط کودکی میشود. سهل انگاری در این امر موجب تاثیرات دیگری نظیر کاهش عملکرد سیستم ایمنی بدن، عملکرد ضعیف ورزشی، تغییرات هورمونی و افزایش خطر چاقی میشود.
برای کاهش جذب نور آبی توسط چشمان کودکان چه کنیم؟
اگرچه ممکن است بچههای تمایل زیادی به استفاده از لوازم الکترونیکی داشته باشند، اما بسیار مهم است که برای مقابله با تاثیرات این نور، اقدامات لازم انجام شود. موارد زیر شما را در کنترل استفاده لوازم مذکور، کمک خواهد کرد.
تنظیم مرزها
اولین استراتژی، محدود کردن بچهها در استفاده از تلفن همراه، لپ تاپ و هر وسیله دیگری که نور آبی ساتع میکند، است. آکادمی اطفال آمریکا توصیه میکند که کودکان 2-5 ساله حداکثر ۱ ساعت در روز از این وسایل برای سرگرمی استفاده کنند. همچنین نوزادان زیر ۲ سال به هیچ وجه نباید از این دستگاهها استفاده کنند.
تعیین محدودیت در استفاده از وسایل دیجیتالی به ویژه قبل از خواب مهم است. بهترین کار این است که فرزندان خود را حداقل دو ساعت قبل، آماده خواب کنید و مانع از بازی با لوازم مذکور شوید.
عینک نور آبی کودکان
اگر در محدود کردن آنها جهت استفاده لوازم الکترونیکی به مشکل برخوردهاید، آنها را ملزم به استفاده از عینک نور آبی کنید و تاثیرات منفی آن را به حداقل برسانید. این عینکها دارای لنزهای مخصوص نارنجی رنگ هستند که نور آبی را فیلتر میکنند و برای کودکان ساخته شدهاند.
تنظیم نور
یکی از سادهترین راهها، تنظیم روشنایی جهت کاهش فشار به چشم و مراقبت از چشم کودک است. به هیچ عنوان اجازه استفاده از لوازم الکترونیکی در فضای تاریک را به کودکان ندهید. برخی از تلفنهای همراه گزینه نور شب دارند که استفاده از این ویژگی در این موارد بهتر است.
تنظیم اتاق خواب
اگر فرزندان شما به طور مکرر از دستگاههای دیجیتالی استفاده میکنند، سعی کنید منابع نور موجود در اتاق خواب را کمتر کنید. زمان خواب، بهتر است اتاق به طور کامل خاموش باشد. همچنین تلفنهای همراه و رایانه را جهت کاهش وسوسه استفاده از آنها، خارج از اتاق خواب قرار دهید.
نتیجه
به طور کلی، بیشتر بچهها مشتاق کار با لوازم الکترونیکی هستند. اما حساسیت چشم کودکان به نور آبی باعث میشود که آسیبهای بسیاری به این کودکان وارد شود. کمبود خواب، عملکرد ضعیف درسی و ورزشی، افسردگی و چاقی از جمله این مضرات است. در نتیجه، باید به دنبال راهکارهایی برای کاهش خطرات استفاده از وسایل مذکور باشید. بی توجهی در میزان استفاده لوازم الکترونیکی، منجر به مشکلات چشمی نیز خواهد شد. با بررسی موارد ذکرشده در متن، تاثیر نور آبی بر بینایی فرزند خود را کاهش دهید.