تاریخچه لنز تماسی
تاریخچه لنز تماسی نشان می‌دهد که لنز چشم همانند فناوری‌های روز دنیا برای سهولت و آسایش هر چه بیشتر مردم طراحی و تولید شده‌است.
یکی از بهترین اختراعات بشر در 500 سال اخیر را شاید بتوان همین لنزهای تماسی دانست. لنزهایی که استفاده‌ی بسیار راحتی دارند و با اندازه‌ی بسیار کوچک خود، بیشترین وضوح دید را برای فرد مهیا می‌کنند.
امروزه استفاده از لنز چشم بین مردم به ویژه زنان اهمیت ویژه‌ای پیدا کرده است، به طوری که در حال حاضر بیش از ۱۵۰ میلیون نفر در کل دنیا از آن استفاده می‌کنند.
چه کسی لنز تماسی را اختراع کرد؟
نمی‌توان به طور قطع نام یک نفر را برای اختراح لنز چشمی اعلام کرد. به طور مثال لئوناردو داوینچی اولین بار در سال 1508 میلادی ایده ساخت و تولید چیزی شبیه لنزهای تماسی را مطرح کرد. البته طرح او برای اصلاح عیوب انکساری چشم نبود.
ایده ساخت چنین چیزی در طول سال‌های زیادی توسعه یافت. اما بیشترین پیشرفت و کشف مهم لنزهای نرم ایده‌ی دو شیمیدان اهل چک به نام‌های Otto Wichterle و Drahoslav Lím بود. آنها نتیجه همکاری و ایده‌پردازی خود را در سال 1959 میلادی در مجله نیچر با عنوان «ژل‌های هایدروفیلیک برای استفاده در زیست‌شناسی» منتشر کردند.
اما برای آشنایی بیشتر با تاریخچه لنز تماسی در زیر خط زمان اختراع لنز را برایتان آورده‌ایم. همراهمان باشید.
1508
لئوناردو داوینچی در فرضیه ‘Codex of the eye’ خود روشی را توضیح داده که می‌توان با استفاده از عینک مملو از آب بر روی چشم، عملکرد قرنیه چشم را شبیه‌سازی کرد. یا مثلا با فرو کردن سر در آب این می توان این کار را انجام داد. این را می‌توان اولین تلاش برای خلق و ساخت لنز طبی در طول تاریخ به‌شمار آورد. البته در بالا هم اشاره کردیم که او قصدش تحقیق و مطالعه روی روش‌های اصلاح بینایی چشم نبود و فقط می‌خواست در مورد مکانیسم تطابق چشم با محیط مطالعه کند.
1636
یک فیلسوف فرانسوی به نام Descartes ایده استفاده از تیوب شیشه‌ای مملو از مایع را پیشنهاد داد. این تیوب باید مستقیما روی قرنیه چشم قرار داده می‌شد. یک وسیله برآمده که از شیشه شفاف ساخته می‌شد. این اختراع در نهایت به مرحله تولید نرسید زیرا فردی که آن را در چشم می‌گذاشت دیگر قادر به پلک زدن نبود.
اما در سال 1801 میلادی، بر اساس این طرح Descartes، توماس یانگ یک جفت لنز تماسی اولیه طراحی کرد. او با استفاده از موم یک جفت لنز تماسی مملو از آن را به چشم‌های خود چسباند. این لنز توانایی انکسار نور را داشت. البته همانند طرح و ایده‌ی داوینچی، این لنزهای اولیه هم برای اصلاح عیوب انکساری نبودند و صرفا برای مطالعه مکانیسم چشم و قرنیه طراحی شده بودند.
1845
در پانوشت دانش‌نامه Metropolitana نسخه سال 1845 میلادی، سر جان هرشل ایده‌ی ساخت یک جفت لنز تماسی برای اصلاح مشکلات بینایی را مطرح کرد. برای اولین بار، کپسول‌های کُروی شیشه‌ای با ژله حیوانی پر شدند. در دومین تلاش، از قرنیه چشم انسان قالبی تهیه شد. فرضیه او این بود که این قالب را می‌توان روی وسایل و ابزار شفاف پیاده‌سازی کرد. اما طرحش در همین جا متوقف شد و خودش نتوانست آن را تکمیل کند.
هرشل ریاضیدان، ستاره‌شناس، شیمیدان، عکاس و مخترع تجربی بود. جان خدمات زیادی به علم عکاسی عرضه داشته و بررسی کوررنگی و تأثیر شیمیایی پرتو فرابنفش از کارهای اوست.
1887
بدنبال برررسی تاریخچه لنز تماسی باید گفت ایده هرشل در سال‌های بعد مورد توجه دانشمندان دیگری قرار گرفت. در سال 1887 میلادی، یک شیشه‌گر آلمانی به نام مولر یک کاور برای قرنیه چشم درست کرد که چشم توان تحمل آن را داشت. با اینکه این لنز تماسی اولیه با مدل کنونی فرق زیادی داشت اما اولین قدم‌های پیشرفت در راستای تولید لنز بود. مولر طرح خود را روی چشم‌های خرگوش تست کرد. سپس آنها را روی چشم‌های خود امتحان کرد. در نهاین هم عده‌ای داوطلب یافت که حاظر به امتحان کردن این پوشش بودند.
در مارس 1888 او نتیجه تحقیقاتش را در مجله Archiv für Augenheilkunde منتشر کرد.
1887
همزمان با مولر فردی به نام Louis J. Girard نیز در حال توسعه لنزهای تماسی کروی بود.
1888
Adolf Gaston Eugen Fick su توانست اولین لنز تماسی کروی را با موفقیت روی چشم افراد سوار کند. این لنز از شیشه دمیده‌شده درست شده بود. البته این لنز به خاطر اندازه بسیار بزرگی که داشت فقط برای چند ساعت قابل استفاده بود. اندازه آن تقریبا دو برابر لنزهای کنونی بود.
بعد از آدولف، یک فرد آلمانی به نام August Müller موفق شد اولین لنز مخصوص نزدیکی بینی (با دیوپتر منفی 14 تا 0.50) را بسازد. این لنز استفاده بسیار راحت‌تری نسبت به نسخه‌های قبلی داشت. لنزهای ساخت مولر در مقایسه با لنزهای ساخت Fick سبک‌تر بودند و حالت کروی بیشتری داشتن. در نتیجه بهتری روی قرنیه قرار می‌گرفتند.
دهه 1930
دالوس به همراه István Komáromy توانستند با چشم‌های زنده قالب‌هایی تهیه کنند و این قدم بزرگی در راه پیشرفت لنزهای تماسی بود. تا پیش از این فقط از شیشه‌های کروی برای ساخت لنز تماسی استفاده می‌شود. اما توسعه‌ی پلی متیل متاکریلات مسیر ساخت لنزها را برای همیشه تغییر داد.
برای اولین بار لنزهای پلاستیکی تولید شدند. یک اپتومتریست به نام William Feinbloom این لنزهای پلاستیکی را معرفی کرد. بدون شک نمونه‌های پلاستیکی سبک‌تر، نرم‌تر و راحت‌تر بودند. این لنزها ترکیبی از شیشه و پلاستیک بودند.
1940
یک اپتومتریست آلمانی به نام Heinrich Wöhlk اولین لنز تماما پلاستیکی را بر اساس طرح‌های دهه 1930 میلادی طراحی و عرضه کرد.
1959
سرانجام، دو شیمیدان اهل چک به نام‌های Otto Wichterle و Drahoslav Lím لنزهای تماسی هایدروژلی نرم را عرضه کردند. لنزهای آنها شبیه همین لنزهایی است که امروز شاهد آن هستیم.
1965
موسسه توسعه ایده‌های تجاری ملی در ایالات متحده آمریکا حق تولید لنزهای تماسی نرم را خریداری کرد و آن را به کمپانی بوش و لومب داد.
1971
لنزهای تماسی نرم برای اولین اجازه فروش توسط انجمن دارو و غذای آمریکا را دریافت کرد.
1972
بدنبال ورق زدن کتاب تاریخچه لنز تماسی باید گفت یک اپتومتریست انگلیسی به نام Rishi Agarwal برای اولین بار لنز تماسی نرم یک بار مصرف را تولید و عرضه کرد.
1998
سیبا ویژن که دفتر مرکز آن در مکزیک قرار داشت اولین لنز تماسی سیلیکون هایدروژل را عرضه کرد. این لنزها میزان اکسیژن‌رسانی 5 برابری نسبت به مدل‌های هایدوژل داشتند. پوشیدن و استفاده آنها هم راحت‌تر بود.
اولین لنز طبی چند دید در همین سال تولید و روانه بازار شد.
تاریخچه لنز تماسی بسیار بلندبالاست و راه‌های زیادی را توسط افراد متعددی طی کرد تا به اینجا رسیده.
سوالات رایج در مورد تاریخچه لنز تماسی
خیر او فقط ایده ساخت تیوب مملو از آب روی چشم را مطرح کرد تا عملکرد قرنیه چشم انسان را مورد بررسی قرار دهد.
خیر اولین لنز تماسی ساخته شده توسط بشر از جنس شیشه‌ی ریخته‌گری شده بود که اندازه بسیار بزرگی داشت و قابل استفاده‌ی عموم نبود.
اولین لنز سیلیکون هایدروژلی در سال 1998 میلادی توسط کمپانی سیباویژن ساخته شد.
در سال 1971 میلادی
منبع: feelgoodcontacts
